[SEIZOENSTIP] Kerst in het dorp in de stad
[Kai Liang] - Ook al woon je in de stad, iedereen heeft toch iets met z’n buurtje of is daarnaar op zoek. Liefst met een eigen (dorpse) sfeer, met ondernemers die je van gezicht kent en die je wat gunt. Voor die dorpse sfeer kan je ook in de grote stad terecht! In december zal de Twijnstraat in Utrecht zijn eigen kerstsfeer gaan neerzetten. De Twijnstraat in het Museumkwartier van Utrecht is één van de oudste winkelstraten in Nederland.
Op 14 december aanstaande kun je hier een weergaloze kerstmarkt bezoeken. Maar kijk vooral ook verder dan de kerststalletjes ...
Een straat met historie. Van oorsprong was de Twijnstraat een dijkdorp, een hoge oeverwal met bebouwing. Het gebied was al een nederzetting met handel, toen Utrecht in 1122 stadsrechten kreeg. Daarom werd de stadsmuur om het handelsgebied heen gelegd. Diverse belangrijke routes kwamen vanaf de Middeleeuwen samen bij de Twijnstraat. De inmiddels verdwenen Tolsteegpoorten vormden hier een dubbele stadspoort voor het landverkeer vanuit het zuiden de stad in. Tevens hebben de vaarwegen de Kromme Rijn en de Vaartse Rijn hun eindpunt op deze plaats waarbij schepen via een waterpoort tussen de Tolsteegpoorten de stad in konden varen via de Oudegracht.
De Twijnstraat is aan weerszijden bebouwd, de westelijke bebouwing is zelfs vrijwel geheel dubbel uitgevoerd met panden aan de straat en aan de lager gelegen gracht. De huizen aan de gracht hebben een smalle werf en zijn bereikbaar via stegen vanaf de hoger gelegen Twijnstraat. Een unieke situatie. Het hedendaagse straatbeeld toont zowel brede als smalle panden. Mogelijk is gaandeweg de geschiedenis een deel van de oorspronkelijke, brede, percelen in tweeën gesplitst. Veel van de panden zijn rijksmonumenten.
Eind 19e eeuw werd een paardentram in gebruik genomen die vanaf de Tolsteegbrug door de Twijnstraat voerde. Begin 20e eeuw werd de tram geëlektrificeerd. Nog vóór de Tweede Wereldoorlog namen stadsbussen het vervoer over, maar die zijn nu niet meer te vinden in deze nauwe straat met éénrichtingsverkeer. Automobilisten en fietsers domineren het straatbeeld, er is nauwelijks plek voor voetgangers. Gelukkig wordt de straat maandelijks voor verkeer afgesloten vanwege de streekmarkt en straks op 14 december dus de kerstmarkt.
De straat lijkt bedolven te raken onder zijn eigen succes. Horecaondernemingen vestigen zich hier nu in rap tempo en al jaren wordt met de buurt gesproken over de hieruit volgende overlast en hoe de straat opnieuw ingericht zou moeten worden. De hoge mate van belangstelling hiervoor bevestigt de betrokkenheid bij deze “dorpsstraat”.