[SEIZOENSTIP] De Houtribdijk en het grijste grijs
Hoe grijs kan het zijn? Martin Bril vroeg het zich, rijdend over de Houtribdijk, in 2003 al af. Heel grijs bemerkte hij. Maar de Houtribdijk is meer. Een seizoenstip.
De Houtribdijk. Het is een soort verborgen dijk -want wie kent hem? - die feitelijk ook geen dijk is. Als scheiding tussen twee wateren is het technisch gesproken een dam. Een damdijk dus, die als N302 Enkhuizen en Lelystad met elkaar verbindt. Aangelegd tussen 1957 en 1975 tussen het Markermeer en het IJsselmeer. Vijfentwintig kilometer lang, met één flauwe, heel erg lange, en één scherpe, korte bocht. Ooit werd de dijk aangelegd voor de inpoldering van het Markermeer, maar die is nooit doorgegaan. Dat maakt de dijk nog mooier. En zeer de moeite waard om in het voorjaar te bezoeken.
Vanaf het Markermeer en het IJsselmeer is de dijk tussen de twee grootste open wateren van ons land nagenoeg niet te ervaren. En vanaf de dijk kun je kijken naar daar waar het nooit ophoudt. Het maakt de dijk, op zonnige dagen, tot het uitkijkpunt naar de einder. Aalscholverkolonies aan de Markermeerzijde bij de “hockeysticks”, de strekdammen die voor de dijk liggen om de dijk zelf te behoeden voor kruiend ijs. En, dichter naar Lelystad, het proefeiland Ients waar, net als met Ecoshape bij Trintelhaven, geëxperimenteerd wordt met “building with nature”. Of aan de andere kant, vanuit de uitspanning in een bouwkeet, Checkpoint Charlie, turend de Afsluitdijk proberen te ontdekken. Het zijn fascinerende schouwspelen.
Op andere dagen, als de zon niet schijnt en juist de regen en de wolken de dijk beheersen, de hemel zwaar leunt op dat wat ooit zee was, het zicht je wordt ontnomen door de elementen, dan is de dijk welhaast nog fascinerender. Dan is de lucht soms grijs en dan weer donkergrijs. Dan is de lucht zoals Bril die weet te beschrijven. Die kan schommelen tussen smerig wit en loodgrijs, zonder tinteling, simpelweg grauw. En het water, zo ver het oog reikt, metalig grijsbruin, troebel grijsgroen. Of de vangrail langs de weg, glimmend zilvergrijs; de basaltblokken langs de dijk in het water, zwartgrijs, het asfalt, bruingrijs, het grind in de berm, waterig, zanderig bruin. Zelfs het gras onder de vangrails wordt dan grijs en grijze wolken water worden opgeworpen door passerende auto's.
Over enkele jaren wordt de Houtribdijk versterkt. Deels met een grijszwarte overlaging, deels ook met een zandige oever en hier en daar vegetatie. Bij Trintelhaven verrijst wellicht een loopbrug van waar af het vogelparadijs bij Trintelzand aanschouwd kan worden. Dat is voor de zonnige dagen. Maar voor dit seizoen, met maartse buien en een onbestendig april, wanneer op dagen de regen genadeloos kan neerslaan op de dijk, op dagen dat het de kleuren niet mee zit, is dit onze seizoenstip.