Mooie toekomstplannen
Afgelopen zaterdag bezocht ik, in het kader van de Dag van de Architectuur in Rotterdam Het Industriegebouw van architect Hugh Maaskant. Een groot gebouw uit de wederopbouwperiode dat in 1952 werd geopend. De rondleider vertelde ons hoe snel na de oorlog het plan was ontstaan om dit enorme gebouw te realiseren, een verzamelgebouw voor bedrijven, werkplaatsen en kantoren. Bovendien was het Industriegebouw een voorloper van het nog veel grotere Groothandelsgebouw dat ook al op de tekentafel lag. Wie het gebouw nu bekijkt is vooral onder de indruk van het prachtige trappenhuis en de fraaie betonnen gewelven, een rijksmonument, nog steeds een bedrijfsgebouw middenin de stad. Maar wie zich realiseert hoe het gebouw erbij stond bij oplevering in 1952 raakt onder de indruk van de veerkracht van de stad. En van het voorstellingsvermogen en de durf om gewoon weer opnieuw te beginnen. Een trots nieuw gebouw, middenin een grote kale puinvlakte, middenin een nog getraumatiseerde stad… Het gebouw is trouwens nog tot en met het komend weekeind te bezoeken als onderdeel van de manifestatie ZigZagCity.
Over veerkracht gesproken: vorige week zag ik een mooie documentaire over het vluchtelingenkamp Za’atri in Jordanië, net over de Syrische grens. Veerkracht in tijden van oorlog, anno 2016. Syrische vluchtelingen in het kamp, die ooit dachten na een paar maanden terug te kunnen naar hun land, zitten er soms al jaren. Velen van hen zijn aan de ‘Champs Elysées’, de brede centrale as door het kamp, winkeltjes en werkplaatsen begonnen. Het gigantische containerdorp (80.000 mensen op 5km2) krijgt zo weer iets van een dynamische plek waar mensen iets van hun leven maken. En er wordt zowaar ook getrouwd in het kamp. De documentairemaker volgt een koppel dat gaat trouwen. Waarom trouwen zij? Zeker niet omdat de betrokkenen gelukkig zijn. Bovendien kan lang niet alle familie (als ze nog in leven zijn) erbij zijn. Men trouwt om het alledaagse leven, zo goed en kwaad als het gaat, zijn doorgang te laten vinden en het vertrouwen (of is het hoop?) op betere tijden te benadrukken.
Voor ons hier in Nederland lijkt het nieuws steeds schokkender, en worden veel mensen misschien onzeker en onrustig vanwege absurde schietpartijen, een mogelijk uiteenvallend Europa of de aanhoudende stroom vluchtelingen. We worden opgeslokt door de actualiteit en alle emoties die deze met zich meebrengt. Deze twee voorbeelden leren mij dat we ook in onzekere tijden soms niet beter kunnen doen dan doorgaan met het maken van mooie toekomstplannen.